از سیستم کنترل آب و هوا خودرو چه می دانیم

سیستم کنترل آب و هوا (Climate Control) در اکثر خودروهای امروزی استفاده می شود. به همین دلیل در این مقاله در نظر داریم تا به صورت مفصل به بررسی این سیستم بپردازیم. سیستم کنترل آب و هوا در واقع نسخه ی پیشرفته ی سیستم تهویه و کولر خودرو است. این سیستم، امکان آن را فراهم می کند تا در تمامی شرایط آب و هوایی، رانندگان بتوانند دمای کابین را به نحو دلخواه کنترل کنند.

سیستم تهویه، تقریبا در تمامی خودروهای جدید تولید شده به صورت پایه وجود دارد. برای اینکه بتوان دمای کابین خودروی را در تمامی شرایط محیطی به گونه ی دلخواه کنترل کرد، کافی است از سیستم کنترل آب و هوا استفاده کرد.

تاریخچه سیستم تهویه خودرو

سیستم تهویه ی خودرو برای اولین بار در سال 1930 در کشور آمریکا در خودروهای تولید شده توسط کمپانی Packard مورد استفاده قرار می گرفت. البته این سیستم های تهویه پس از فرآیند تولید خودرو به صورت یک سیستم خارجی به خودرو اضافه می شدند و معمولا هم قیمت بالایی داشتند. نسخه ی پیشرفته تر سیستم تهویه، توسط کمپانی کرایسلر در سال 1950 معرفی شد. سیستم تهویه، به عنوان یکی از آپشن های محبوب خودروها در کشور آمریکا محسوب می شد، اما معرفی این سیستم در اروپا چندین سال پس از معرفی آن در آمریکا انجام شد.

عملکرد سیستم کنترل آب و هوای خودرو

سیستم کنترل آب و هوای خودرو عملکری شبیه به ترموستات خانه دارد در هر دو سیستم یک دمای خاص مشخص می گردد. بدین ترتیب پس از تعیین دمای مشخص، سیستم تهویه و بخاری و کولر خودرو (HVAC) عملیات لازم برای نگه داشتن دمای داخل کابین خودرو در دمای مشخص شده را انجام می دهند. البته گفتنی است که سیستم کنترل آب و هوا انواع مختلفی دارد که مکانیسم عملکرد این سیستم های می تواند با یکدیگر متفاوت باشد. در ادامه در نظر داریم ابتدا به بررسی سیستم های مختلف HVAC و سپس به بررسی انواع سیستم های کنترل آب و هوا بپردازیم:

سیستم کنترل آب و هوا خودرو و تهویه مطبوع

بخاری (Heater)

بخاری و یا Heater، ابتدایی ترین فرم سیستم HVAC در یک خودرو بوده که در تمامی خودروها وجود دارد. این سیستم مجهز به یک کنترل کننده ساده بر روی داشبورد است که از طریق آن، می توانید هوای گرم را به داخل کابین هدایت کنید. هوای ورودی از طریق گرمای تولید شده در پیشرانه گرم می شود و سپس هوای گرم شده وارد کابین می شود. این سیستم در زمان هایی که محیط بیرون خودرو سرد است، سرنشینان را گرم نگه می دارد اما زمانی که هوا گرم باشد هیچ برنامه ای برای خنک کردن داخل کابین ندارد. خودروهایی که تنها مجهز به بخاری هستند، بایستی از طریق باز کردن شیشه های خودرو داخل کابین را خنک تر کنند.

سیستم تهویه مطبوع (AC)

اصلی ترین تفاوت بین سیستم تهویه مطبوع و سیستم کنترل آب و هوا در این است که سیستم کنترل آب و هوا، برای سرنشینان خودرو این امکان را فراهم می کند تا یک دمای مشخص برای داخل کابین در نظر بگیرند و سیستم به صورت اتوماتیک تلاش می کند تا همواره دمای خودرو را در آن دمای مشخص نگه دارد. گستره ی دمایی این سیستم در اکثر خودروها بین 16 تا 30 درجه است. برخی از خودروها مجهز به تنظیمات Max نیز هستند که در صورت استفاده از آن، بخاری خودرو به صورت اتوماتیک با تمام قدرت، باد را به سمت شیشه های خودرو روانه می کند تا سطح آن ها از هرگونه بخاری عاری شود.

یکی دیگر از تفاوت های اصلی بین سیستم تهویه ی مطبوع و سیستم کنترل آب و هوا در این است که سیستم کنترل آب و هوا مجهز به دکمه ی اتوماتیک است. در حالی که بسیاری از خودروها دارای تنظیمات دستی هستند که از طریق آن می توان حالت های مختلف را امتحان کرد. دکمه ی اتوماتیک باعث می شود تا هوای داخل کابین به چرخش در بیاید و دمای کابین در عدد مشخص شده ثابت بماند.

انواع مختلف سیستم کنترل آب و هوا عبارتند از : دو منطقه ای &ndash سه منطقه ای &ndash چهار منطقه ای.

در ادامه به بررسی انواع مختلف سیستم کنترل آب و هوا خواهیم پرداخت:

سیستم کنترل آب و هوای دو منطقه ای(Dual-Zone)

این سیستم دارای دو کنترلر دما بوده و بدین ترتیب، سرنشینان می توانند دمای سمت چپ و راست خودرو را به صورت مستقل و متفاوت تنظیم کنند. برای ایجاد تنظیمات لازم، دو کنترلر در دو طرف داشبورد قرار می گیرد که از طریق آن ها می توان دمای هر سمت خودرو را تنظیم نمود. برخی از سیستم ها در مورد اختلاف دمای دو سمت خودرو محدودیت اعمال می کنند تا سیستم کنترل آب و هوا بیش از پیش به فشار نیافتد.

سیستم کنترل آب و هوای سه منظقه ای( Three-Zone)

این سیستم داخل کابین را به سه قسمت تقسیم می کند. در قسمت جلو، سرنشینان می توانند دمای قسمت چپ و راست را به صورت مستقل از هم تنظیم نمایند. همچنین قسمت سوم مربوط به ردیف عقب خودرو بوده که دمای آن را نیز می توانید به صورت مستقل و متفاوت با سایر بخش ها تنظیم کرد.

سیستم کنترل آب و هوای چهار منطقه ای ( Four-Zone)

سیستم کنترل آب و هوای چهار منطقه ای، فضای داخل کابین را به چهار قسمت که هر کدام از آن ها مربوط به یکی از صندلی های اصلی خودرو است، تقسیم می کند. این نوع سیستم کنترل آب و هوا معمولا در خودروهای لوکس نظیر مرسدس بنز کلاس S و یا برخی خودروهای SUV گران قیمت مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم های کنترل آب و هوای سه و چهار منطقه ای این امکان را به راننده می دهند تا دمای قسمت عقب کابین را تنظیم نماید و یا اینکه دمای تمامی قسمت های خودرو را روی عدد یکسانی تنظیم نماید.

پیش گرم کردن داخل کابین

خودروهای هیبریدی و الکتریکی به همراه برخی از خودروهای بنزینی و دیزلی مجهز به سیستم پیش گرم کن هستند، این امکان را برای رانندگان فراهم می کند که قبل از ورود آن ها به کابین، فضای داخل کابین را گرم و یا خنک کند. این سیستم به عنوان یک ویژگی لوکس در خودروهای معمولی مورد استفاده قرار می گیرد. در حالی که این سیستم در تمامی خودروهای هیبریدی و الکتریکی یکی از بهترین راه ها برای ذخیره ی شارژ باتری برای رانندگی محسوب می شود. این خصیصه در خودروهای ژاپنی به ویژه تویوتا نمود بیشتری دارد.